Người Hải Phòng mê đắm những khoảnh khắc ngồi cùng người thân, bạn bè bên cốc trà cúc, nhẩn nha cắn từng hạt dẻ thơm bùi để cảm nhận một không gian thanh bình đến lạ trên những con phố nhỏ rợp bóng cây xanh.
Bạn bè khi hẹn nhau thường nhắn nhủ cà phê nhé nhưng với nhiều người dân đất Cảng sẽ là “trà cúc đi”. Bất kể ngày hè oi nóng hay trời đông giá lạnh, thức uống được ưa chuộng của nhiều người từ nam thanh nữ tú đến người có tuổi là cốc trà cúc nóng hay lạnh tùy khẩu vị.
Trà cúc Hải Phòng có gì khác biệt với trà cúc ở nơi khác không? Câu trả lời là rất khác, từ hình thức đến hương vị. Màu của cốc trà cúc không thực sự lôi cuốn thị giác, cốc trà có màu vàng đục và người lần đầu tiên vì tò mò mà uống thử cốc trà cúc thường sẽ cảm thấy khó hiểu, thậm chí pha chút thất vọng khi mới nếm vị trà có chút đắng, chút ngọt này.
Nhưng chầm chậm uống và cảm nhận rồi sẽ hiểu vì sao nhiều người dân ở đây chuộng trà cúc đến vậy. Cốc trà cúc có vị chát nhẹ của trà mạn, vị thanh đắng pha ngọt lạ của hoa cúc khuy màu vàng, chút man mát của cam thảo, đường phèn, mật ong, táo đỏ, chút chua thơm của trái quất… hòa quyện vào nhau để khi ngấm, sau vị đắng dịu là vị ngọt thơm hấp dẫn người uống.
Trà cúc, hạt dẻ là thức uống, món ăn được người Hải Phòng ưa chuộng.
Những đồ ăn vặt đi kèm bây giờ có thêm nhiều món ưa chuộng của giới trẻ như hoa quả dầm thì có một thứ vẫn không thay đổi, vẫn là món được gọi kèm đầu tiên cùng với trà cúc là hạt dẻ. Người Hải Phòng uống trà cúc và nhâm nhi cùng hạt dẻ rang, nếu là mùa thu sẽ có đĩa hạt dẻ rừng loại nhỏ tròn to cỡ hạt ngô, hạt lạc. Hạt dẻ được mang ra bàn khi nóng hôi hổi, thơm nức.
Một quán trà cúc trên phố Phan Bội Châu.
Cái lạ nữa của Hải Phòng là người dân “ăn sóng nói gió” mà phố xá quá yên bình với những quán nhỏ ấm cúng. Hải Phòng có nhiều quán trà cúc nhưng có tiếng nhất là những hàng trà cúc trên phố Phan Bội Châu, con phố nhỏ sát bên Nhà hát Lớn thành phố, là khu vực trung tâm sầm uất của Hải Phòng. Những người sành trà cúc hoặc vì quá quen với hương vị trà cúc từ thuở ban đầu thường chọn quán trà được cho là ‘khai sinh’ món trà cúc đặc sắc này.
Nhưng món trà đậm chất đất Cảng này nay đã trở nên quá đỗi quen thuộc và phổ biến nên những người bán cũng chọn lọc những công thức chung để phục vụ thực khách.
Những con phố thân thương với người Hải Phòng như Trần Quang Khải, Hoàng Văn Thụ, Mê Linh, Lê Chân (phố Nam Sinh cũ), Hồ Sen… cũng là nơi có những quán trà cúc ngon hút khách.
Quán trà cúc bên phố nhỏ.
Có người đã mang hương vị của món trà cúc Hải Phòng đến nhiều nơi khác như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Quảng Nam… để bán. Dù công thức được truyền lại chuẩn chỉ từng nguyên liệu, thành phần nhưng dường như cốc trà cúc ấy không ngon bằng cốc trà cúc bên quán quen trên đất Cảng đối với những người Hải Phòng xa quê – những người mà khi trở về chắc chắn sẽ gắng dành chút thời gian cùng bạn bè, người thân ngồi bên quán nhỏ, phố nhỏ chia sẻ những buồn vui và tận hưởng hương vị của cốc trà cúc trong ký ức.