strong> Sỏi túi mật thường gặp ở phụ nữ trên 40 t.uổi, người béo phì. Bệnh khó phát hiện, chỉ đến khi có những cơn đau rõ rệt thì kích thước sỏi thường đã khá lớn.
Túi mật có nhiệm vụ cô đặc và lưu trữ dịch mật (được gan tiết ra). Khi chúng ta ăn, đặc biệt là thức ăn có dầu, mỡ; túi mật sẽ co bóp để đẩy dịch mật chứa trong đó vào đường mật và sau đó xuống tá tràng để trộn lẫn với thức ăn giúp tiêu hóa chất béo.
Khởi nguồn của sỏi túi mật là dịch mật – hợp chất giúp cơ thể tiêu hóa chất béo và thuần hóa hàng loạt vitamin. Dịch mật do gan tiết ra và được vận chuyển đến túi mật. Sỏi túi mật là không gì khác những cục nhỏ xuất hiện từ mật đã kết tinh. Ở phương Tây, đa số sỏi túi mật là tập hợp chủ yếu từ cholesterol. Còn ở Việt Nam đa số là sỏi sắc tố, bắt nguồn từ trứng và xác ký sinh trùng đường ruột.
Cholesterol kết tinh ở dạng cục nhỏ khi túi mật tích trữ lượng dịch mật nhiều hơn khả năng hòa tan muối mật. Nguyên nhân tình trạng ứ trệ cũng có thể vì hoạt động bất thường của túi mật. Sỏi túi mật trở thành nguồn gốc tình trạng bệnh lý khi chúng làm tắc ống túi mật hay gây viêm túi mật.
Ai dễ mắc sỏi túi mật?
Những người sau đây thuộc nhóm có nguy cơ cao: người béo: vì sỏi liên quan đến vấn đề thừa cholesterol trong m.áu; phụ nữ dùng thuốc tránh thai có chứa estrogen; người có bệnh viêm đường ruột như bệnh Crohn, viêm loét đại tràng. Tiểu đường hoặc những bệnh khác hạn chế chức năng của túi mật hoặc làm chậm nhu động ruột – trong đó thậm chí có cả tình trạng tổn thương tủy sống.
Khởi nguồn của sỏi túi mật là dịch mật.
Biêu hiên của sỏi túi mật
Đa số bệnh nhân sỏi túi mật không có triệu chứng gì, được tình cờ phát hiện trong quá trình thăm khám chẩn đoán bằng siêu âm ổ bụng. Những triệu chứng đau dữ dội xuất hiện nhiều nhất khi sỏi làm tắc ống túi mật. Những cơn đau thường xảy ra trong trường hợp túi mật co thắt đột ngột (hay xảy ra sau bữa ăn nhiều thịt, dầu mỡ), do gia tăng sức ép của sỏi lên thành túi mật hoặc động tác co thắt túi mật làm chúng dịch chuyển, hệ quả làm tắc đường dẫn mật.
Trong các triệu chứng cơ bản có cơn đau thường xuất hiện ở giữa hoặc bên phải phần trên ổ bụng, ngay dưới đường xương sườn – tình trạng đau đớn gia tăng kéo dài khoảng 60 phút và có thể duy trì, mức độ giảm dần suốt vài tiếng tiếp theo. Cảm giác đau có thể mạnh mẽ và dai dẳng hoặc nhức nhối và căng phồng. Cũng không hiếm trường hợp cơn đau lan theo hướng sau lưng hoặc cánh tay phải. Không loại trừ kém theo tình trạng buồn nôn và nôn. Cơn đau thuyên giảm, khi túi mật trở lại trạng thái bình thường.
Sỏi túi mật cũng có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng, như viêm túi mật cấp, viêm đường mật, viêm tụy cấp…
Ảnh minh họa
Khi nào cần phẫu thuật?
Thông thường sỏi túi mật không gây đau đớn cho người bệnh thì chưa cần thiết phải phẫu thuật. Người bệnh có thể chọn giữa việc phẫu thuật và sử dụng các loại thuốc tan sỏi, tán sỏi ngoài cơ thể bằng sóng chấn động, làm tan sỏi và lấy sỏi qua da, lấy sỏi túi mật qua nội soi…
Nếu sỏi túi mật đã có những triệu chứng đau đớn kéo dài, gây viêm túi mật mạn tính hay những biến chứng có nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng của bệnh nhân thì cần phải tiến hành phẫu thuật, bất kể kích thước sỏi túi mật nhỏ hay lớn.
Ngoài ra, trường hợp sỏi túi mật không có triệu chứng nhưng bệnh nhân có sỏi lớn hơn 25mm, túi mật có nhiều sỏi, sỏi túi mật đi kèm với polype túi mật có kích thước lớn hơn 10mm hoặc có nguy cơ ung thư túi mật cũng cần phải phẫu thuật sớm.
Sau uống rượu dễ bị “tào tháo” đuổi
Tiêu chảy sau khi uống rượu là một hệ lụy của việc quá chén. Hiểu rõ nguyên nhân dẫn đến tình trạng này có thể sẽ giúp bạn giảm bớt việc lạm dụng thức uống không có lợi cho sức khỏe này.
Khi bạn uống rượu, rượu làm hệ tiêu hóa của bạn chậm hoạt động. Rượu ảnh hưởng trực tiếp đến hệ tiêu hóa và khiến các cơ không co bóp và giãn nở bình thường. Điều này sẽ khiến cơ thể không thể hấp thụ đủ nước trong thực phẩm mà bạn tiêu thụ, dẫn đến tiêu chảy. Rượu cũng có thể ảnh hưởng đến các cơn co thắt cơ ở ruột già và trực tràng, điều này một lần nữa sẽ ảnh hưởng đến khả năng xử lý thức ăn của cơ thể và gây tiêu chảy.
Một lý do khác khiến bạn bị tiêu chảy sau khi uống rượu là do rượu kích thích đường tiêu hóa và dẫn đến viêm. Trên thực tế, rượu là một chất kích thích có thể ảnh hưởng đến mọi thứ trên đường nó đi từ miệng đến trực tràng. Nó cũng kích hoạt sản xuất axit dạ dày, do đó có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm và dẫn đến tiêu chảy.
Ngoài ra còn có các nguyên nhân có thể khác:
Dị ứng với men. Hầu hết đồ uống có cồn đều có thành phần men và bất kỳ ai bị dị ứng với men có thể bị tiêu chảy.
Không dung nạp lúa mì. Bị tiêu chảy sau khi uống bia có thể cho thấy bạn không dung nạp lúa mì. Bạn có thể thử chuyển sang một loại đồ uống khác để xem liệu các triệu chứng của bạn có cải thiện hay không.
Dị ứng với sulfit. Một số đồ uống có cồn chứa sulfit có thể hoạt động như một chất gây dị ứng gây tiêu chảy và các triệu chứng khác.
Uống rượu làm hệ tiêu hóa tổn thương, gây tiêu chảy.
Ai có nguy cơ bị tiêu chảy sau uống rượu?
Mặc dù bất kỳ ai cũng có thể gặp vấn đề sau khi uống rượu, nhưng một số người có nhiều khả năng bị tiêu chảy sau khi uống rượu hơn. Ví dụ, bạn có thể bị tiêu chảy nếu:
Bạn thường xuyên uống rượu quá mức. Nó làm tổn thương đường ruột và dẫn đến tiêu chảy.
Bạn uống quá nhiều rượu, uống quá nhanh khiến hệ tiêu hóa không thể xử lý một lượng lớn rượu quá nhanh.
Bạn bị rối loạn đường ruột như viêm loét đại tràng, bệnh Crohn hoặc hội chứng ruột kích thích.
Bạn bị dị ứng thực phẩm và không dung nạp.
Biên phap đôi pho
Sự lựa chọn tốt nhất là bỏ rượu hoàn toàn. Tuy nhiên, nếu bạn phải uống rượu, bạn có thể cần lưu ý một số điều để giảm nguy cơ bị tiêu chảy do rượu. Ví dụ, hãy kiểm tra xem bạn có mắc chứng không dung nạp thức ăn hay không. Những người không dung nạp gluten không thể thưởng thức bất cứ thứ gì chứa thành phần lúa mì, nhưng vẫn có thể thưởng thức rượu vang. Tuy nhiên, nếu bạn không dung nạp sulfite, bạn phải tránh rượu và chọn bia để tránh bị tiêu chảy.
Có một số lựa chọn để đối phó với tiêu chảy sau khi uống rượu. Sau đây là một vài gợi ý:
Tăng lượng chất lỏng trong cơ thể. Bạn có thể uống nhiều nước hơn hoặc bao gồm nước trái cây và nước dùng trong chế độ ăn uống của mình. Tuy nhiên, hãy tránh caffein.
Ăn nhiều thực phẩm ít chất xơ để giúp nhanh chóng bình thường hóa nhu động ruột.
Tránh xa các sản phẩm từ sữa khi bạn đang bị tiêu chảy. Ngoài ra, hãy tránh thức ăn giàu chất xơ, thức ăn béo và thức ăn có nhiều gia vị trong vài ngày.
Uống thuốc chống tiêu chảy. Bạn có thể mua thuốc không cần kê đơn tại hiệu thuốc hoặc nhờ bác sĩ giúp đỡ nếu thuốc không kê đơn không có tác dụng.
Bổ sung men vi sinh để cải thiện tình trạng của bạn. Probiotics giúp cải thiện số lượng vi khuẩn lành mạnh trong đường ruột và ngăn ngừa các vấn đề về tiêu hóa.
Khi nào cần đến gặp bác sĩ?
Tốt hơn là bỏ rượu càng sớm càng tốt để tránh mọi vấn đề. Nếu bạn tiếp tục uống, tình trạng của bạn sẽ trở nên tồi tệ hơn. Bạn nên đến gặp bác sĩ nếu: Tinh trang tiêu chảy của bạn kéo dài vài ngày và không thuyên giảm theo thời gian. Bạn cảm thấy mất nước và có các triệu chứng như khô miệng, khát nước, da khô, đi tiểu ít, suy nhược, hoặc choáng váng, nước tiểu sẫm màu; đau ở bụng hoặc trực tràng; có m.áu trong phân; bị sốt cao hơn 38 độ C.
