Ngày 21-4, Viện Nghiên cứu và đào tạo tiêu hóa, gan mật chính thức ra mắt phần mềm ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong nội soi đại tràng.
Đây là ứng dụng điện thoại trên nền tảng Android và iOS đầu tiên tại Việt Nam hỗ trợ “làm sạch đại tràng”, giúp phát hiện sớm ung thư đại tràng, tránh bỏ sót dấu hiệu ban đầu của bệnh.
Toàn cảnh buổi lễ ra mắt phần mềm ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong nội soi đại tràng.
Trước thực trạng tỷ lệ bỏ sót tổn thương trong nội soi tiêu hóa vẫn còn ở mức cao, mà một trong những nguyên nhân là do quá trình làm sạch đại tràng của người bệnh chưa đạt chuẩn, Viện Nghiên cứu và đào tạo tiêu hóa, gan mật đã phối hợp với các chuyên gia công nghệ thông tin Công ty cổ phần VDSense nghiên cứu và cho ra mắt ứng dụng “làm sạch đại tràng” trên nền tảng Android và iOS.
Đây là ứng dụng điện thoại đầu tiên tại Việt Nam đi sâu vào lĩnh vực nội soi nhằm hỗ trợ cho công tác hướng dẫn người bệnh. Theo đó, khi đi khám và nội soi đại tràng, người bệnh sẽ tải ứng dụng này và trực tiếp thao tác trên điện thoại để theo dõi toàn bộ quá trình làm sạch đại tràng của mình một cách chi tiết nhất.
Theo GS.TS Đào Văn Long, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và đào tạo tiêu hóa, gan mật, khi đi vào vận hành, ứng dụng này sẽ góp phần đáp ứng nhu cầu tầm soát, sàng lọc polyp và ung thư đại tràng ở nước ta, đồng thời nâng tầm công nghệ y học của Việt Nam. Hơn thế nữa, việc phát hiện sớm ung thư đại tràng giúp ích rất lớn cho hiệu quả điều trị, tăng thời gian sống khoẻ mạnh đối với người bệnh.
Hiện nay, ung thư đại tràng là ung thư phổ biến hàng thứ 5 tại Việt Nam sau ung thư gan, phổi, dạ dày, vú. Theo Globocan (Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế), năm 2020, Việt Nam ghi nhận gần 16.000 ca mắc mới và hơn 8.200 ca t.ử v.ong vì ung thư đại tràng. Điều đáng nói, phần lớn bệnh nhân ung thư được phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, chủ yếu là giai đoạn 3-4 nên điều trị gặp nhiều hạn chế.
Một nghiên cứu trên gần 700 bệnh nhân cho thấy, tỷ lệ bỏ sót polyp đại tràng trong quá trình nội soi từ 20% đến 47%, đồng nghĩa với việc nhiều trường hợp ung thư đại tràng không được phát hiện sớm.
Chỉ cần làm điều này, bạn có thể ngăn ngừa ung thư đại tràng
Ung thư đại tràng là loại ung thư phổ biến thứ 2 trên thế giới. Mặc dù dễ xảy ra như vậy, nhưng nó cũng là một trong những dạng ung thư có thể phòng ngừa được.
Nôi soi đại tràng là cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa ung thư hình thành – SHUTTERSTOCK
Và mắc ung thư đại tràng không nhất thiết phải là bản án t.ử h.ình nếu phát hiện sớm.
Thực tế, những người phát bệnh ung thư đại tràng giai đoạn 1 có cơ hội sống sót từ 80 đến 90%.
Và, không giống như các dạng ung thư khác, có những điều bạn có thể làm để ngăn chặn hoàn toàn.
Trong số các phương pháp ngăn ngừa ung thư ruột kết, bác sĩ phẫu thuật tổng quát tại Great Plains Health (Mỹ), Michael Simonson, cho biết nội soi đại tràng là cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa ung thư hình thành, theo News Break.
Lý do là nhờ nội soi có khả năng phát hiện ung thư rất tốt.
Bác sĩ Simonson cho biết, nội soi ruột già sẽ cho phép bác sĩ loại bỏ các polyp có thể trở thành ung thư.
Tại sao nội soi có thể ngăn ngừa ung thư đại tràng?
Bác sĩ Simonson nói: “Loại ung thư rất phổ biến này đã giảm vì khi chúng tôi nội soi và loại bỏ các khối polyp trong quá trình nội soi kiểm tra, chúng tôi ngăn ngừa ung thư có thể đã xảy ra trong 2 năm, 3 năm, 10 năm và bằng cách làm như vậy chúng tôi có thể ngăn chặn không để khối u ung thư hình thành, theo NBC2.
Polyp không phải là ung thư, nhưng một số loại polyp có thể phát triển thành các khối u ung thư. Loại bỏ bất kỳ polyp nào trước khi chúng có cơ hội chuyển thành ung thư giúp loại bỏ nguy cơ ung thư đại tràng.
Phát hiện sớm thông qua nội soi đại tràng có thể cứu sống bạn
Một số người trì hoãn việc tầm soát ung thư đại tràng vì họ cảm thấy lo sợ. Tuy nhiên, việc trì hoãn sẽ khiến các khối u có thời gian phát triển thành ung thư và lây lan, khó điều trị hơn.
Nếu tuân theo các nguyên tắc tầm soát, bạn sẽ có cơ hội phát hiện sớm ung thư đại tràng khi bệnh dễ chữa nhất.
Loại bỏ bất kỳ polyp nào trước khi chúng có cơ hội chuyển thành ung thư giúp loại bỏ nguy cơ ung thư đại tràng – ẢNH: SHUTTERSTOCK
Một khi khối u ung thư đã lớn hoặc đã di căn đến các bộ phận khác, việc điều trị sẽ trở nên khó khăn hơn.
Nếu ung thư đại tràng tiến triển đến giai đoạn 4, tỷ lệ sống sót sau 5 năm chỉ còn không đến 10%, theo NBC2.
Phát hiện ung thư đại tràng càng sớm, càng dễ chữa khỏi. Nên nội soi trước khi có bất kỳ triệu chứng nào, đừng đợi đến khi các triệu chứng xuất hiện.
Khám sàng lọc trước khi có triệu chứng đảm bảo bác sĩ có thể loại bỏ bất kỳ polyp nào trước khi chúng có cơ hội phát triển thành ung thư hoặc phát hiện và loại bỏ các giai đoạn đầu của ung thư ruột kết khi điều trị hiệu quả nhất.
Nếu bạn đợi cho đến khi các triệu chứng ung thư ruột kết xuất hiện, thì rất có thể ung thư đã bắt đầu phát triển và lan rộng.
Như trường hợp của một bệnh nhân, mặc dù bị c.hảy m.áu trực tràng, cô ấy đã trì hoãn việc nội soi suốt 1 năm. Sau 12 tháng, cô quay lại để kiểm tra và phát hiện mình đã bị ung thư đại tràng giai đoạn 4, khi ung thư đã di căn sang các bộ phận khác, bác sĩ Michael Sickler, Giám đốc Chương trình Tầm soát Ung thư Đại tràng và Phổi tại MedStar Health, cảnh báo.
Khi nào thì bắt đầu tầm soát ung thư đại tràng?
Hiệp hội Ung thư Mỹ khuyến cáo hầu hết mọi người nên bắt đầu tầm soát ung thư đại tràng thường xuyên thông qua nội soi bắt đầu từ t.uổi 45, và tầm soát từ 5 đến 10 năm một lần, theo MedStar Health.
Nếu bạn dưới 45 t.uổi nhưng có t.iền sử gia đình mắc bệnh ung thư ruột kết hoặc có các triệu chứng của bệnh ung thư đại tràng, hãy tầm soát sớm.
Mặc dù ung thư đại tràng thường được chẩn đoán ở người trên 50 t.uổi, nhưng vẫn có khả năng phát triển bệnh ở độ t.uổi trẻ hơn.
Các triệu chứng ung thư đại tràng
Các triệu chứng ung thư đại tràng có thể bao gồm:
C.hảy m.áu trực tràng
Có m.áu trong phân
Phân loãng
Giảm cân không giải thích được
Buồn nôn hoặc nôn mửa
Các yếu tố nguy cơ gây ung thư đại tràng
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng, bao gồm:
T.uổi tác
Càng lớn t.uổi càng dễ bị ung thư đại tràng.
Hút thuốc, uống rượu
Điều chắc chắn là hút thuốc và uống rượu quá mức làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
T.iền sử bệnh
T.iền sử gia đình bị ung thư ruột kết hoặc t.iền sử cá nhân mắc các bệnh khác liên quan đến đại tràng, chẳng hạn như viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn, làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Người đã từng bị ung thư đại tràng dễ bị tái phát hơn.
Làm gì để giảm nguy cơ ung thư đại tràng
Tốt nhất là nên theo sát lịch trình nội soi đại tràng.
Nội soi đại tràng thường xuyên đảm bảo bác sĩ có thể tìm và loại bỏ bất kỳ polyp nào hoặc các dấu hiệu ban đầu của ung thư trước khi nó trở nên trầm trọng hơn, theo MedStar Health.
Ngoài việc nội soi địa tràng, có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh ung thư ruột kết bằng cách:
Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh với nhiều chất xơ trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt và ít chất béo
Tập thể dục thường xuyên
Tránh hút thuốc hoặc sử dụng quá nhiều rượu
Duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh
Ung thư ruột kết được phát hiện càng sớm, thì càng dễ chữa khỏi hơn.
Tầm soát ung thư ruột kết có thể cứu sống bạn nên hãy đừng chần chờ, theo MedStar Health.
