Bên cạnh nỗ lực kiểm soát dịch Covid-19, các địa phương cần chủ động hơn nữa đối với công tác phòng, chống các dịch bệnh mùa hè, nhất là các bệnh tay chân miệng (TCM), sốt xuất huyết (SXH)…
Hiện thời tiết ở nước ta đang chuyển sang mùa hè, khí hậu nóng ẩm tại khu vực miền bắc và mùa mưa bắt đầu tại khu vực miền trung, miền nam là điều kiện thuận lợi cho dịch bệnh phát sinh và phát triển.
Bệnh nhi bị sốt xuất huyết điều trị tại Bệnh viện Nhi T.Ư. Ảnh: TRẦN MINH
Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết: Từ đầu năm 2021 đến nay, cả nước ghi nhận 19.048 trường hợp mắc SXH, trong đó có năm người c.hết tại các tỉnh Phú Yên, Bình Dương, Sóc Trăng và TP Hồ Chí Minh. So với cùng kỳ năm 2020, số mắc giảm 12,7%, số người c.hết tăng hai trường hợp.
Hiện diễn biến dịch tễ tương tự các năm trước, không ghi nhận địa phương có số mắc gia tăng đột biến và ổ dịch tập trung. Tuy nhiên, một số tỉnh miền nam tăng so với cùng kỳ năm 2020 là Bạc Liêu, Bình Dương, Cà Mau, Tây Ninh. Trong khi đó, tại các địa phương cũng đã ghi nhận 18.436 trường hợp mắc bệnh TCM, trong đó có bốn trường hợp c.hết tại các tỉnh Kiên Giang, An Giang, ắk Lắk.
So với cùng kỳ năm 2020, số người mắc trên cả nước tăng 4,3 lần và gia tăng chủ yếu tại khu vực miền nam và cục bộ tại một số tỉnh, thành phố như: ồng Nai, Long An, ồng Tháp, An Giang, TP Hồ Chí Minh…
Các chuyên gia dịch tễ cho biết: Hiện nay, thời tiết ở nước ta đang chuyển sang mùa hè, khí hậu nóng ẩm tại khu vực miền bắc và bắt đầu mùa mưa tại khu vực miền trung và miền nam; sự đi lại của người dân tăng cao, trong khi ý thức và hành vi vệ sinh phòng bệnh của một số người chưa cao là những điều kiện thuận lợi cho dịch bệnh phát sinh và phát triển, nhất là các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, đường tiêu hóa như: sởi, cúm, TCM, tiêu chảy do vi-rút Rota…; các bệnh do muỗi truyền như SXH, viêm não do vi-rút, viêm não Nhật Bản… ây là những bệnh thường có nguy cơ gia tăng số ca mắc và có thể bùng phát thành dịch tại cộng đồng.
iển hình như bệnh TCM tại Việt Nam, là bệnh lưu hành quanh năm, lây truyền qua đường tiêu hóa và gặp ở hầu hết các tỉnh, thành phố trên cả nước, nhưng thường ghi nhận số mắc gia tăng vào khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 5 và từ tháng 9 đến tháng 10.
T.rẻ e.m bị nhiễm bệnh do liên quan thực hành vệ sinh cá nhân, như chưa thực hiện rửa tay bằng xà-phòng thường xuyên, vệ sinh môi trường không bảo đảm. Thí dụ tại Hà Nội, bệnh TCM ghi nhận từ 1.000 đến 3.000 trường hợp mắc hằng năm.
Tính từ đầu năm 2021 đến nay, ghi nhận 82 trường hợp mắc TCM rải rác tại 28 trong số 30 quận, huyện, thị xã; số mắc tăng 62 trường hợp so với cùng kỳ năm 2020. Các chuyên gia cho rằng, bệnh TCM có thể sẽ tiếp tục gia tăng trong thời gian tới và chủ yếu gặp ở lứa t.uổi nhỏ (dưới năm t.uổi).
Ngoài ra, trên địa bàn thành phố tiếp tục ghi nhận các trường hợp mắc bệnh SXH, sốt phát ban nghi sởi, rubella, viêm não Nhật Bản, ho gà, uốn ván, liên cầu lợn… với số ca mắc đều có xu hướng giảm hoặc tương đương so với cùng kỳ năm trước.
Thứ trưởng Y tế ỗ Xuân Tuyên cho rằng, các địa phương cần triển khai ngay các biện pháp phòng, chống dịch ngay từ những ngày đầu mùa hè, không để “dịch chồng dịch”. Bộ Y tế đề nghị UBND các tỉnh, thành phố tiếp tục chỉ đạo chính quyền các cấp, các ngành, tổ chức chính trị – xã hội phối hợp ngành y tế triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống, ngăn chặn hiệu quả sự bùng phát dịch bệnh mùa hè trên địa bàn.
Ngành y tế các địa phương cần quyết liệt trong công tác kiểm soát dịch bệnh, tăng cường các hoạt động giám sát, phát hiện sớm, cách ly, đáp ứng ngay, xử lý triệt để ổ dịch, không để lan rộng và kéo dài tại cộng đồng; đẩy mạnh công tác tiêm chủng mở rộng, bảo đảm đạt tỷ lệ hơn 95% quy mô xã, phường, thị trấn; tăng cường lấy mẫu xét nghiệm xác định tác nhân gây bệnh.
Mặt khác, củng cố các đội chống dịch cơ động, đội cấp cứu lưu động sẵn sàng điều tra, xác minh, đ.ánh giá, xử lý ổ dịch và hỗ trợ tuyến dưới trong việc khống chế ổ dịch, cấp cứu, điều trị khi cần thiết.
Các cơ sở khám, chữa bệnh tổ chức tốt việc phân tuyến điều trị, phân luồng khám bệnh, thu dung, cấp cứu, điều trị, bố trí khu điều trị riêng cho người bệnh mắc bệnh truyền nhiễm, hạn chế người nhà vào thăm người bệnh, lưu ý đối với các người bệnh nặng, hạn chế thấp nhất các trường hợp t.ử v.ong, nhất là phòng việc lây nhiễm chéo giữa bệnh TCM với bệnh sởi, viêm phổi và viêm đường hô hấp khác.
Chuẩn bị đầy đủ kinh phí, thuốc, phương tiện, vật tư, hóa chất cho công tác cấp cứu, điều trị bệnh nhân và đáp ứng các tình huống dịch bệnh; tổ chức tập huấn, cập nhật kiến thức về giám sát phát hiện bệnh và điều trị ở tất cả các tuyến để nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ y tế…
Ngoài ra, ngành y tế phối hợp chặt chẽ với ngành giáo dục triển khai các biện pháp phòng, chống bệnh TCM trong trường học.
Trong đó, cần tăng cường tuyên truyền về các biện pháp phòng bệnh cho giáo viên, học sinh; đồng thời khuyến cáo cha mẹ học sinh khi phát hiện trẻ có dấu hiệu mắc bệnh phải thông báo cho nhà trường và cơ sở y tế để có biện pháp cách ly, điều trị kịp thời.
ối với người dân, cần thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng, chống dịch bệnh mùa hè và nội dung khuyến cáo mà ngành y tế đưa ra như chủ động và tham gia tích cực các hoạt động phòng, chống dịch bệnh bằng việc đưa trẻ đi tiêm chủng đúng lịch, đủ mũi tiêm; thực hiện tốt việc vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân, rửa tay với xà-phòng và nước sạch; ăn chín, uống chín, bảo đảm an toàn thực phẩm.
Thực hiện các biện pháp diệt bọ gậy bằng cách thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn; thau rửa dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ, lật úp các dụng cụ không chứa nước; khi có dấu hiệu nghi ngờ bản thân, người thân trong gia đình mình mắc bệnh cần đi khám hoặc thông báo ngay cho cơ quan y tế gần nhất để được tư vấn, điều trị kịp thời. Tuyệt đối không tự ý điều trị tại nhà…
Chủ động phòng tránh 8 bệnh trẻ hay mắc trong mùa hè nắng nóng
Mùa hè, thời tiết nắng nóng, độ ẩm trong không khí cao tạo điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn, virus dễ gây bệnh cho trẻ nhỏ bùng phát. Phụ huynh cần có các biện pháp phòng tránh bệnh cho trẻ trong mùa hè bằng cách nào?
Mùa hè có thể khiến trẻ mắc phải nhiều bệnh lý nếu không kịp thời điều trị có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ.
Phụ huynh cần nhận biết chính xác các bệnh của trẻ trong mùa hè thường gặp để có thể chủ động trong quá trình phòng tránh bệnh cho trẻ trong mùa hè nắng nóng một cách hiệu quả.
1. Bệnh thường gặp ở trẻ
1.1. Mùa hè trẻ thường mắc bệnh gì?
– Tiêu chảy:
Tình trạng tiêu chảy cấp ở trẻ vào mùa hè xảy ra thường xuyên. Tình trạng nắng nóng được biết chính là thời điểm bùng phát dịch và dễ gây ra bệnh tiêu chảy nhất.
Do thời tiết nắng nóng dễ khiến cho các loại thức ăn bị thiu, trong khi đó môi trường ô nhiễm cũng làm phát tán mầm bệnh tiêu chảy. Khi trẻ hay khát nước nên dễ uống những loại nước giải khát không đảm bảo vệ sinh khi mùa nắng nóng.
– Trẻ bị ngộ độc thực phẩm:
Ngộ độc thực phẩm ở t.rẻ e.m dễ xảy ra hơn khi thời tiết nắng nóng mùa hè. Nguyên nhân gây ra ngộ độc do các loại thức ăn không được bảo quản kỹ, đúng cách. Vì vậy, việc chế biến thức ăn cho trẻ không đảm bảo quy trình vệ sinh an toàn thực phẩm trở thành nguyên nhân gây ngộ độc thức ăn ở trẻ.
Ngoài ra, môi trường như nhà trẻ, mẫu giáo hay lớp mầm non cũng là các môi trường làm tăng nguy cơ trẻ bị ngộ độc thực phẩm đối với các loại thực phẩm không được vệ sinh sạch sẽ.
Các loại thức ăn không được bảo quản kỹ, đúng cách có thể khiến trẻ bị ngộ độc thực phẩm – Ảnh Internet
– Viêm đường hô hấp cấp tính:
Tình trạng viêm đường hô hấp cấp tính xảy ra khi thời tiết oi bức và làm bùng phát các căn bệnh viêm nhiễm đường hô hấp ở trẻ như: viêm họng, viêm mũi hay viêm amidan, viêm VA,…
Đa số nguyên nhân gây ra bệnh ở trẻ dưới 5 t.uổi thường do nhiễm siêu vi trùng. Khi bị bệnh, trẻ cũng thường bị sốt, ho hoặc sổ mũi và có nhiều trẻ còn bị buồn nôn, nôn và nhức đầu. Các triệu chứng này khiến trẻ mệt, khó ăn uống.
Phụ huynh cần chú ý vì có một số trường hợp trẻ có thể bị bệnh do nhiễm vi khuẩn, loại thường gặp là vi khuẩn Haemophilus influenzae týp b (viết tắt Hib) và phế cầu khuẩn (Streptococcus Pneumonia). Ngay khi thấy trẻ xuất hiện các biểu hiện khó chịu và nhiễm vi khuẩn này cần đưa trẻ tới bệnh viện sớm để nhận điều trị kịp thời.
– Trẻ bị nhiễm siêu vi:
Nhiễm siêu vi ở trẻ xảy ra vào mùa hè nắng nóng thường xuyên. Triệu chứng cảnh báo với phụ huynh trẻ có thể bị nhiễm siêu vi khuẩn:
Trẻ bị sốt, phát ban, nhức đầu, nhức mắt.
Kèm theo đó là triệu chứng trẻ biếng ăn, mệt mỏi vì sốt cao.
Một số trẻ có thể xuất hiện biểu hiện buồn nôn, nôn.
Có thể mẹ chưa biết, hiện nay có tới hơn 200 chủng siêu vi được phân lập. Tuy nhiên, phụ huynh có con nhỏ cũng không nên quá lo lắng vì hầu hết các loại siêu vi này đều là siêu vi thông thường và ít có hại cho sức khỏe của trẻ.
Đa số, các trường hợp trẻ mắc bệnh đều có thể tự khỏi sau 5 đến 7 ngày nếu được theo dõi và chăm sóc tốt.
Tuy nhiên, phụ huynh cũng không nên chủ quan vì có một số siêu vi nguy hiểm có thể gây hại cho sức khỏe trẻ cần chú ý như siêu vi gây các bệnh: sốt xuất huyết, tay chân miệng, sởi hay cúm và thủy đậu,…
– Thủy đậu:
Thủy đậu ở trẻ nhỏ vào mùa hè vẫn được biết là bệnh dễ alay lan qua đường hô hấp thậm chí có thể gây thành dịch. Thủy đậu được biết là bệnh xuất hiện theo mùa vào khoảng tháng 2 đến tháng 6, tháng cao điểm nhất là tháng 4.
Hiện nay, thủy đậu được phòng ngừa bằng vaccine, phụ huynh cần chủ động tiêm phòng để phòng bệnh cho trẻ hiệu quả.
– Sởi – quai bị – rubella:
Đây là nhóm bệnh tương tự thủy đậu, dễ lây lan qua đường hô hấp, xuất hiện từ tháng 2 đến tháng 6 hằng năm.
Sởi là bệnh lý nguy hiểm, nếu trẻ không được chăm sóc đúng cách có thể gây ra biến chứng nguy hiểm tới sức khỏe, thậm chí gây t.ử v.ong ở trẻ.
Quai bị là bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm tới sức khỏe trẻ nhỏ sau này như vô sinh ở b.é t.rai,…
Rubella là bệnh nếu mắc phải ở phụ nữ mang thai có thể gây hội chứng rubella bẩm sinh ở trẻ sơ sinh.
Tuy nhiên, phụ huynh có thể an tâm khi hiện nay cả 3 loại bệnh này đều có vaccine phòng ngừa hiệu quả.
Phụ huynh cần chú ý các nhóm bệnh dễ lây lan cho trẻ trong mùa hè như thủy đậu, sởi, rubella – Ảnh Internet
– Viêm não Nhật Bản:
Viêm não Nhật Bản xảy ra nhiều hơn khi thời tiết nắng nóng. Các chuyên gia y tế cảnh báo về bệnh truyền nhiễm cho biết rằng tỉ lệ mắc bệnh viêm não Nhật Bản ở t.rẻ e.m thường xảy ra vào tháng 6 và tháng 7 của mùa hè.
Đây là bệnh thường mắc ở trẻ miền Bắc, miền Nam trẻ ít gặp bệnh này hơn. Nhưng phụ huynh có thể an tâm khi đây là căn bệnh đã có thuốc phòng ngừa hiệu quả. Điều này giúp ích lớn trong việc giảm bớt gánh nặng bệnh cho t.rẻ e.m.
– Viêm màng não ở trẻ:
Các thống kê cho biết rằng tình trạng viêm màng não ở trẻ ngày càng tăng cao đặc biệt khi thời tiết nắng nóng.
Như đã biết, viêm màng não là bệnh lý nguy hiểm cho trẻ nhỏ và nếu không kịp thời phát hiện và điều trị thành công, bệnh có thể để lại nhiều di chứng nặng nề ảnh hưởng tới sức khỏe sau này của trẻ như: Trẻ bị chậm phát triển tâm thần, liệt và co giật, động kinh.
Hiện nay đã có vaccine phòng ngừa bệnh viêm màng não ở trẻ khi trẻ được 2 tháng t.uổi.
1.2. Bệnh trẻ dễ mắc quanh năm
Không chỉ những bệnh mùa hè mới cần được phòng tránh cho trẻ. Có những bệnh trẻ có thể mắc quanh năm và thậm chí nhiều bệnh còn để lại biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ về sau.
– Tay chân miệng:
Tay chân miệng thực tế là bệnh xảy ra quanh năm không riêng mùa hè và thường gặp nhiều nhất ở trẻ dưới 3 t.uổi. Nhóm đối tượng trẻ dễ mắc tay chân miệng là trẻ dưới 5 t.uổi.
Phụ huynh có thể tham khảo thêm bài viết: Bệnh tay chân miệng là gì? Những thông tin cần biết về bệnh tay chân miệng.
Đây là căn bệnh có tính lây lan cao và có liên quan đến các vấn đề về vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân của trẻ nhỏ. Bệnh để lại nhiều biến chứng nguy hiểm tới sức khỏe như các biến chứng về thần kinh, hô hấp hay tim mạch. Ngay khi phát hiện trẻ có dấu hiệu tay chân miệng cần đưa trẻ tới cơ sở y tế để kịp thời chữa trị.
– Sốt xuất huyết:
Sốt xuất huyết ở trẻ xảy ra quanh năm, tuy nhiên đây là bệnh có chiều hướng tăng nhanh vào mùa mưa là mùa hè hơn.
Phụ huynh có con nhỏ vẫn biết, sốt xuất huyết được xếp vào nhóm bệnh gây nguy hiểm cho trẻ vì các biến chứng vô cùng nguy hiểm, đặc biệt là tình trạng sốc sốt xuất huyết nặng.
Đối với trẻ, nếu sốt cao liên tục từ 2 đến 7 ngày và kèm theo các biểu hiện xuất huyết da như xuất hiện chấm, mảng xuất huyết bất thường. Kèm theo đó trẻ bị c.hảy m.áu mũi (c.hảy m.áu cam) bất thường, c.hảy m.áu chân răng hoặc bị xuất huyết tiêu hóa như nôn ra m.áu, đi tiêu phân đen.
Lập tức đưa trẻ tới bệnh viện để kịp thời điều trị. Vì hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho căn bệnh này, cũng chưa có vaccine phòng ngừa. Do đó, phụ huynh có con nhỏ tuyệt đối không chủ quan đối với bệnh sốt xuất huyết xảy ra ở trẻ nhỏ mà chủ quan, lơ là.
Sốt xuất huyết ở trẻ xảy ra quanh năm, tuy nhiên đây là bệnh có chiều hướng tăng nhanh vào mùa mưa – Ảnh Internet
– Các bệnh lý khác:
Thời tiết nắng nóng còn có thể là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh lý khác gây ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ như:
Trẻ bị rôm sảy gây ngứa rát, khó chịu. Tìm hiểu thêm bài viết: Dị ứng thời tiết nên kiêng ăn gì?
Trẻ bị say nắng do cơ thể mất nước nếu chơi ngoài trời nắng nóng quá lâu.
2. Phòng tránh bệnh cho trẻ trong mùa hè nắng nóng bằng cách nào?
Muốn bảo vệ sức khỏe trẻ tốt nhất, cần có các biện pháp phòng tránh bệnh cho trẻ trong mùa hè hợp lý, hiệu quả như sau:
– Xây dựng thói quen vệ sinh cá nhân cho trẻ thật tốt bằng cách: Hướng dẫn trẻ cách rửa tay đúng, cần rửa tay trước, sau khi ăn và sau khi đi vệ sinh, chơi đùa. Rửa tay là cách đem lại hiệu quả giúp trẻ loại bỏ các vi khuẩn, virus từ bàn tay có thể xâm nhập và gây hại tới sức khỏe trẻ.
– Chế độ dinh dưỡng hợp vệ sinh, cần chế biến và bảo quản thức ăn hợp lý. Các loại đồ uống cho trẻ cần tuân thủ theo quy định về an toàn thực phẩm của Bộ Y tế. Đây là cách giúp loại bỏ tối đa các tác nhân gây bệnh ở đường tiêu hóa khi có thể gây hại cho sức khỏe trẻ.
– Giữ môi trường sống cho trẻ trong lành, an toàn: Cần giữ môi trường sống cho trẻ thông thoáng, trong lành. Biện pháp này đem lại hiệu quả giúp ngăn chặn sự phát triển của các loại muỗi vằn, muỗi vằn là vật trung gian gây bệnh sốt xuất huyết ở trẻ. Khi trẻ đi ngủ cần có thói quen mắc màn. Tham gia diệt lăng quăng.
– Bổ sung cho trẻ các loại nước uống cần thiết với nước uống giàu khoáng chất và vitamin như nước ép trái cây, nước ép cam tươi và nước dừa tươi,…
– Nuôi con bằng sữa mẹ cũng được biết là cách giúp nâng cao sức đề kháng cho trẻ tốt.
– Không quên chủng ngừa đầy đủ cho trẻ, đối với tất cả các loại bệnh lý nguy hiểm và phù hợp với lứa t.uổi của trẻ bằng các loại vaccine sẵn có để bảo vệ sức khỏe trẻ trong mùa hè nắng nóng sắp tới.
